قلم زنی
یکی از هنرهای قدیمی ایران است و در گروه فلزکاری جای می گیرد. بطورکلی قلم زنی، هنر بر جای گذاشتن نقش و نگار متنوع و زیبا بر روی اشیای فلزی بخصوص مس، طلا، نقره، برنج و .... است.
قلم زنی برجسته :
قلم زنی نیمه برجسته :
حکاکی:
ابزار کار قلم زنی به دو صورت می باشد:
دسته ابزاری که در مرحله ساخت محصولات قلم زنی شده، مورد نیاز است شامل دستگاه خم کاری، کوره برقی، فرچه و چکش و....
ابزار مرحله قلم زنی که شامل دستگاه قیرآب کنی، انواع قلم و چکش و.... می شوند.
نحوه کار قلم زنی:
ابتدا پشت سطحی که قرار است قلم زنی انجام شود را با قیر می پوشانند تا ظرف در حین کار تاب بر ندارد و از سر و صدای بیش از حد جلوگیری کند. قیر جامد را در دستگاه ذوب قیر، ذوب می کنند، سپس بصورت لایه لایه بر روی محل مورد نظر می ریزند تا قشر تقریبا ضخیمی ایجاد شود. پس از سرد شدن ظرف، برای بهتر دیده شدن خطوط طراحی، دوغاب سفیدی در محل مورد نظر می ریزند و طرح مورد نظر را توسط مداد می کشند.
بنابر سلیقه، هنرمند قلم زن گاهی از مشبک کاری، ترصیع و طلاکوبی نیز برای تزئین محصول استفاده می کند.
پس از تمام شدن، عملیات قلم زنی ، قیر را به کمک حرارت از محصول جدا می کنند و باقیمانده آن را توسط نفت پاک می کنند. در نهایت جهت از بین بردن قسمت های اضافی، لحیم کاری و صافکاری انجام می شود.
پس از صافکاری و چسباندن قطعات، پرداخت را انجام می دهند و توسط فرچه با صابون و واکس مخصوص تمیز و جلا داده می شوند، تمام کارهای پرداخت توسط دستگاه فرچه انجام می شود.
در مرحله نهایی،سطوح قلم زنی شده را توسط مخلوطی از دوده و واکس می پوشانند تا کلیه قسمت های فرورفته از این مخلوط پر شود و در آخر همه را پاک می کنند تا طرح ها و جزئیات به خوبی دیده شوند.
