سنگ های قیمتی و مراحل مختلف تراش و برش آنها

گوهر تراشی :
سنگ‌های قیمتی در طبیعت به صورت خام یافت می‌شوند.
این سنگ‌ها به طور کلی به دو صورت نگین در زیور آلات و یا به فرم فانتزی و موارد دیگر مورد استفاده قرار می گیرد.
هیچ سنگی اعم از سنگ‌های قیمتی و یا نیمه قیمتی، به طور مستقیم به صورت خام مورد استفاده قرار نمی گیرند.
این سنگ‌ها قبل از قرار گرفتن بر روی زیور آلات، می‌بایست برش خورده، تراشیده و به اندازه‌های دلخواه در بیایند.
این سنگها بعد از مراحل ذکر شده پولیش می‌خوردند و جلا داده می‌شوند تا به طور شایسته ای درخور گوشواره، گردنبند، آویز و با دستبند شوند.

در علم جواهر شناسی همواره، الگویی هرمی مانند، در استخراج سنگهای قیمتی وجود دارد.
بر اساس این الگو اغلب سنگ‌های قیمتی کوچک با کیفیت پایین و یا متوسط در قسمت پایین و قائده هرم قرار می گیرند.
با حرکت به سوی بالای این هرم، کمیت نگین‌ها و سنگ‌های قیمتی کاسته و بر کیفیت آنها افزوده می‌شود.
اغلب سنگ‌هایی که در بالای این هرم قرار می گیرند دارای رنگ بهتر و ناخالصی کمتری می‌باشند.

برای تبدیل یک سنگ خام به یک گوهر زیبا سه مرحله حساس و مهم می‌بایست انجام گردد.
1 - برش سنگ راف :

ارزش و مرغوبیت جواهرات از لحاظ تکنیکی و فنی به نوع برش، انتخاب مان مناسب روی سنگ خام جهت انجام عمل برش، ضخامت برش و حذف رگه و ناخالصی‌های و ترک‌ها وابسته می‌باشد.

اغلب سنگ‌های خام به طور طبیعی دارای ترک، شکاف، ناخالصی ، رگه و حفره‌هایی می‌باشند که با انتخاب درست مکان برش می‌توان از بسیاری از این موارد دوری کرد.

در نتیجه انتخاب مکان درست و صحیح برای انجام عمل برش بر روی سنگ بسیار مهم می‌باشد.
2- تراش سنگ‌های قیمتی :

برخورداری از مهارت در تراش سنگهای قیمتی یکی از مهم ترین عوامل در تولید و تراش سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی است.
در صورت کوچکترین اشتباه در این مرحله خسارت‌های جبران ناپذیری می‌تواند به سنگ وارد شوند.
به طور کلی هر گونه تراش بر روی سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی را می‌توان در دو گروه طبقه بندی می گردند.
الف - تراش ساده :

در این نوع تراش، زاویه ای در نگین ایجاد نمی شود.
انواع تراش دامله (تراش‌های منحنی و گرد) تراش گود، تراش خطی، تراش‌های خط برجسته و تراش‌های فانتزی در این دسته قرار می گیرند.
در برخی از موارد هنرمندان از این گونه تراش‌ها، جهت ایجاد منظره‌هایی بر روی سنگ‌های قیمتی و یا ایجاد مجسمه‌های مختلف سنگی استفاده می کنند.

ب - تراش زاویه ای :

در این نوع تراش زاویه آن با طور دقیق محاسبه شده و تعیین می گردد.
تا به امروز حدود 150 نوع تراش به صورت الگو در آمده و در سراسر دنیا مود استفاده قرار می گیرد.
در هر یک از این الگوها گاهی حدود بیش از 100 تراش انجام می‌شود.
این نوع تراش‌ها اغلب بر روی سنگ‌ها قیمتی شفاف و گرانبها انجام می‌شود.
ارزش یک سنگ قیمتی با ایجاد تراش‌هایی زیبا و هنرمندانه می‌تواند تا چندین برابر افزایش یابد.
3 - پولیش سنگ تراش خورده :
مرحله پولیش در حقیقت یکی از مهمترین مراحل در تولید سنگ‌ها ی قیمتی می‌باشد. از همین لحاظ این مرحله بسیار زمان بر و حساس است.
در این مرحله تلاش می‌شوند تا با استفاده از انواع سمباده‌ها، پوست‌های پولیش و در نهایت پودر‌های مخصوص پولیش سنگ‌های قیمتی، جلا و درخشندگی خیره کننده ای در سنگ ایجاد شود.

در مرحله پولیش ابتدا از پوست‌هایی با زبری زیاد و در نهایت پوست‌هایی با زبری کم استفاده می گردد.
در برخی از موارد از پودر پولیش جهت جلا و درخشندگی نهایی جواهر، استفاده می‌شود.